Saç Dökülmesi ve Saç Hastalıkları

Saç Çalışma Grubu'nun doktorları: "Eğer saçınız dökülüyorsa bu başka hastalıkların habercisi olabilir. Mutlaka doktora gitmeli ve iyice tetkik ettirilmelidir. Bazı saç hastalıklarının tedavisi ömür boyu sürebilmektedir" şeklinde ortak bir açıklama yaptılar.

Mitolojide gücü temsil eden saç, günümüze kadar yüzyıllar boyunca güzellik ve zarafetin sembolü oldu. Bugün gelinen noktada saç ve saç hastalıkları, tıbbın bir kolu olarak kabul görüyor. Öyle ki saçla ilgili çalışmalar, doktorların özel çalışma grupları kurmasına kadar gidiyor. Saça ait sorunları, tedavi edilebilen bir "hastalık" olarak kabul eden dermatologlar bu amaçla Saç Çalışma Grubu'nu (SÇG) oluşturdular. Saç sağlığı ve hastalıkları konusunda halkı, diğer hekimleri ve eczacıları bilinçlendirmek için çalışmalar yapacak olan SÇG, "Saçınız dökülüyorsa bunun adresi kuaför ya da eczane değil" mesajını veriyor. Bu amaçla kurulan (0216) 444 10 22 numaralı Saç Bilgi Hattı da sorun yaşayanları, eczacı ve kuaförlerden kurtarmayı hedefliyor.

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı'ndan Prof. Dr. Oya Oğuz, 1997'de kurdukları saç hastalıkları biriminde sadece saç ve saçlı deri hastalıklarına yönelik hastaları takip ettiklerini belirtiyor.

Özellikle saç dökülmesini erkeklerin normal gördüğünü, kadınların ise daha çok önemsediğini belirten Prof. Dr. Server Serdaroğlu da son yıllarda saç dökülmesinin ve saç hastalıklarının önem kazanmaya başladığını söylüyor: "SÇG henüz iki aylık bir oluşum. Şu an birikimlerimizi gruba katılan merkezlerle paylaşıyoruz. Hem eğitim hem de hastaların doğru adrese yönlendirilmesi açısından bu çalışma çok önemli."

En sık görülen saç hastalıkları
· Kalıtsal bozukluklara bağlı saç sorunları
· Dönüşümsüz saç kayıpları
· Semptomatik saç dökülmesi
· Erkek tipi saç dökülmesi
· Kıl koparma alışkanlığı (trikotillomani)
· Saçla birlikte kılların da parça parça dökülmesine yol açan alopesi areata (saçkıran)

İlk adres hâlâ kuaför
SÇG doktorlarının en çok yakındığı nokta, saçla ilgili sorunlarda hâlâ bir cilt hastalıkları uzmanına hatta bir doktora başvurulmaması. Prof. Oğuz saçla ilgili şikayetlerde en çok kuaföre ardından da eczaneye başvurulmasından şikayetçi. Saç hastalıklarının aynı zamanda sosyal bir sorun olduğunu ifade eden Oğuz, "Bu hastaları birleştirme, birbirleriyle iletişim kurmalarını sağlama, doğru bilgilendirme, eş dost gibi hekim dışı bilgilerden arındırmayı amaçlıyoruz" diyor.

Diyet saç dökebilir
Prof. Oğuz ve Prof. Serdaroğlu'na göre saç dökülmesi, başka hastalıkların da habercisi. Genetik hastalıklar, kadınlarda hormonal düzensizlikler, tiroid hormonuyla ilgili sorunlar, demir eksikliği, Türkiye'de özellikle kadınlarda çok yaygın olan kansızlık saç dökülmesiyle kendini gösteriyor. Ayrıca uzun süreli antidepresan kullanımı ve yine uzun süre yapılan düşük kalorili diyetler, beslenme yetersizliği de saçın dökülmesine neden olabiliyor. Prof. Oğuz deri ve saçın tüm vücut sisteminin aynası gibi olduğunu belirterek bu nedenle endokrinoloji, pskiyatri, jinekoloji, hematoloji gibi başka dallarla da ilişkili olmak gerektiğini söylüyor.

Saça check-up
Prof. Serdaroğlu tüm bu nedenlerle saç hastalıklarının çok iyi incelenmesi gereken bir sorun olduğunu vurguluyor. Hasta tanılarının saç örnekleri alarak, biyopsi yaparak, videomikroskopiyle, laboratuvar tetkikleriyle çok ayrıntılı olarak inceledikten sonra koyulduğunu anlatan Serdaroğlu, takipte de tüm dünyada kullanılan tedavilerin uygulandığını belirtiyor. Serdaroğlu, saça yapılan "check-up"ı, "İncelemeye önce elle muayeneyle başlarız. Daha sonra saç çekerek örnek alırız. Saç çapını, hacmini, rengini mikroskopik olarak değerlendiririz. Tüm bunlara göre gerçek saç dökülmesi olup olmadığını ve saç hastalığının ne olduğunu anlarız" diye anlatıyor.

Bu tip analizlerin çok özel bir bilgi gerektirdiğine işaret eden Serdaroğlu, tetkik sonuçlarının gelmessinin dört-beş günü bulabildiğini belirterek şöyle devam ediyor: "Bazı eczanelerde 'saç dökülmesine son' gibi sloganlarla ya da alışveriş merkezlerinde elinde çeşitli cihazlarla dolaşıp saç analizini yaptığını iddia eden insanlar var. Bakılan herkes, saç hastası çıkıyor. Bunu ürün satışı için yapıyorlar. Çok zor bir saç hastalığının iyileşebileceğini söyleyebiliyorlar. Saç kozmetiklerinde de bu geçerli. Hasta çözüm sağlamayacak gereksiz bir şeye umut bağlıyor. Saç hastalıklarının tedavisi zahmetli ve uzundur. En az iki yıl, bazen ömür boyu sürebilir."

Saç Bilgi Hattı'nın ilk sonuçları
· Arayanların yüzde 26'sı kadın, yüzde 74'ü erkek.
· En sık sorulan soru "Saçım dökülüyor kime gitmeliyim?" Bunu "Saçımın dökülmesine karşı ne yapmalıyım?", "Yeni saç çıkabilir mi?", "Hangi şampuanı kullanmalıyım?", "Başka neler kullanılabilir?" gibi sorular takip ediyor.
· Zeytinyağının saça yararı yok.
· Saçın kısa kesilmesinin dökülme-büyümeye etkisi yok.
· Yıkama ve tarama esnasında saçın dökülmesi normal. Ancak durup dururken dökülüyor ve elinizi attığınızda tutam tutam geliyorsa doktora başvurulmalı.
· Saçın beslendiği kısım derinin içindeki kök kısmıdır. Saçı besleyen en önemli faktör protein. O da kan yoluyla ulaşır. Proteinli şampuanların emilmesi söz konusu olmadığından bu yönde etkili değil. Zeytinyağı, E vitamini ve bazı kremlerin konulduğu karışımların da yararı yok.
· Saç sağlıklıysa sık yıkamanın saçın dökülmesine ek zararı yok.

Saç Çalışma Grubu merkezleri
· İSTANBUL : İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dermatoloji Ana Bilim Dalı (ABD), Prof. Dr. Server Serdaroğlu ve Prof. Dr. Oya Oğuz.

· ANKARA : Gazi Ün. Tıp Fak. Dermatoloji ABD, Prof. Dr. Meltem Önder. Başkent Ün. Tıp Fak. Dermatoloji ABD, Doç. Dr. Deniz Seçkin.

· İZMİR: 9 Eylül Ün. Tıp Fak. Dermatoloji ABD, Prof. Dr. Ali Tahsin Güneş. Ege Ün. Tıp Fak. Dermatoloji ABD, Doç. Dr. İdil Ünal.

· ADANA: Çukurova Ün. Tıp Fak. Dermatoloji ABD, Prof. Dr. Gül Denli.